Επισκέπτες περιηγούνται στην Ακρόπολη την πρώτη ημέρα επαναλειτουργίας των Αρχαιολογικών χώρων. ΑΠΕ-ΜΠΕ, ΚΩΣΤΑΣ ΤΣΙΡΩΝΗΣ
Στην εφημερίδα Liberation δημοσιεύεται ανταπόκριση του Fabien Perrier, με τίτλο: «Η Ακρόπολη, τσιμενταρισμένη και παραμορφωμένη ομορφιά» και υπότιτλο: Στο πιο επισκέψιμο μνημείο στην Ελλάδα γίνονται έργα που, με το πρόσχημα της αποκατάστασης και της βελτιωμένης προσβασιμότητας του χώρου, απειλούν να μεταμορφώσουν για πάντα τον λόφο στην καρδιά της Αθήνας”.
«Ένα έγκλημα κατά της Ακρόπολης!».
Έτσι περιγράφει η πρόεδρος του Συλλόγου Αρχαιολόγων Ελλάδας, Δέσποινα Κουτσούμπα, τα έργα που πραγματοποιήθηκαν στην κορυφή του ιερού λόφου, μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO. Μια λέξη θα μπορούσε να τα συνοψίσει: «τσιμεντοποίηση».
Πράγματι, έχει χαραχθεί μια μεγάλη διαδρομή για περπάτημα γύρω από τα διάφορα μνημεία του χώρου: τον Παρθενώνα, το Ερεχθείο, τα Προπύλαια ή τον ναό της Αθηνάς Νίκης. Για την κατασκευή του, οπλισμένο σκυρόδεμα τοποθετήθηκε στους αρχαίους βράχους και στη συνέχεια καλύφθηκε με τσιμέντο.
Τώρα, η κορυφή του λόφου, 157 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, μοιάζει περισσότερο με ποδηλατοδρόμο ή πίστα για σκέιτμπορντ παρά σε έναν ιστορικό χώρο, όπου θαυμάζει κανείς τα ερείπια της αρχαιότητας. «Κανονικά, αντιμετωπίζουμε τα μνημεία μας καλύτερα από αυτό», αναφέρει η αρχαιολόγος.
Όλα ξεκίνησαν στα τέλη Οκτωβρίου 2020, σε μια Ελλάδα που επρόκειτο να επαναπεριοριστεί. «Οι πρώην συνάδελφοί μου μου είπαν να έρθω να δω τι συνέβαινε στην Ακρόπολη. Έπαθα ένα πραγματικό σοκ», αναφέρει στη Liberation ο Τάσος Τανούλας, ιστορικός της αρχιτεκτονικής. Για σαράντα χρόνια, ήταν ο επικεφαλής αποκατάστασης του σημείου.
«Όταν διεύθυνα τις εργασίες, τις κάναμε με το χέρι», θυμάται. Από σεβασμό για το μέρος, από σεβασμό για τις πέτρες φαίνεται να προσθέτει το λυπημένο βλέμμα του. Τώρα όλα φαίνεται να έχουν γίνει με σχεδόν βιομηχανικό τρόπο. «Χρησιμοποίησαν βαριά μηχανήματα που προκάλεσαν ζημιές στο χώρο», αναφέρει ο Τανούλας.
Οι αρχαίες πέτρες καλύφθηκαν ξανά, τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν δεν πληρούν τα κύρια κριτήρια συντήρησης του χώρου. Αμέσως, ο ιστορικός ανησυχεί. «Η Ακρόπολη περιέχει διάφορες απτές αποδείξεις του παρελθόντος μας. Δεν είναι μόνο τα κτίρια που αποτελούν αυτό το παρελθόν. Οι πέτρες καλύφθηκαν ξανά. Επομένως, καλύφθηκε και μέρος της κατανόησης του παρελθόντος μας. Κανονικά, όταν αποκαθιστούμε ένα μνημείο, δεν διαγράφουμε τα στοιχεία. Είναι μια σφαγή να καλύψουμε ξανά αυτό το μνημείο, αυτές τις πέτρες… ».
Κατά κάποιο τρόπο, τα έργα θα στερούσαν τον επισκέπτη από τις διάφορες περιόδους της ιστορίας που επικεντρώνονται σε αυτόν τον λόφο: τον 13ο αιώνα π.Χ, όταν ανεγέρθηκε το πρώτο τείχος γύρω από τον τοπικό μυκηναϊκό άρχοντα, τον 8ο αιώνα, όταν απέκτησε τον θρησκευτικό του χαρακτήρα, ή τον 5ο αιώνα όταν αποφασίστηκε να χτιστούν πολλά μνημεία, συμπεριλαμβανομένου του Παρθενώνα. Προφανώς, από την πλευρά του Υπουργείου Πολιτισμού της Ελλάδας και του αρχιτέκτονα Μανώλη Κορρέ, που διηύθυνε το έργο, η άποψη για τις εργασίες είναι εντελώς διαφορετική.
Πραγματοποιήθηκαν σε συνεργασία του Ιδρύματος Ωνάση και του Υπουργείου, υποτίθεται ότι βελτιώνουν την προσβασιμότητα του χώρου ειδικά για άτομα με αναπηρία. Ένας νέος ανελκυστήρας αναγέρθηκε στη βόρεια πλευρά του βράχου που οδηγεί στο χώρο περιπάτου. Αλλά αυτή η διαδρομή αποτελεί πρόβλημα. Πράγματι, η πλάκα από σκυρόδεμα είναι υψηλή και επικίνδυνη, βρίσκεται πάνω από μισό μέτρο από τον αρχικό βράχο.
Επιπλέον, η κλίση άνω του 14% σε ορισμένα σημεία καθιστά το σημείο απρόσιτο για άτομα με αναπηρικά αμαξίδια. Στην πραγματικότητα, ένα ατύχημα συνέβη ήδη στις 18 Απριλίου. Ένας άντρας έπεσε από την αναπηρική καρέκλα του. Ο τραυματισμός του προκάλεσε οκτώ ράμματα. Για την αντιπολίτευση, αυτό είναι απόδειξη ενός μη συστηματικού σχεδιασμού. Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη μιλά για πολιτική χρήση του ατυχήματος.
Στην πραγματικότητα, αυτό προκάλεσε πολλές αμφιβολίες στους υπεύθυνους του χώρου σχετικά με πιθανές συγκρούσεις συμφερόντων. «Από όσο γνωρίζουμε, η εταιρεία που πραγματοποίησε το έργο δεν ήταν ποτέ εξειδικευμένη στην προσαρμογή τοποθεσιών για άτομα με αναπηρίες», ανέφερε πηγή της διοίκησης της Ακρόπολης. Και προσθέτει: «Αναρωτιόμαστε πώς επιλέχθηκε αυτή η εταιρεία, δεν υπήρξε πρόσκληση υποβολής προσφορών».
Ένα άλλο ευαίσθητο θέμα: η εκκένωση των όμβριων υδάτων. Τον περασμένο Δεκέμβριο, ο χώρος υπέστη σοβαρές πλημμύρες λόγω απορροής του νερού σε αυτήν την αδιαπέραστη επίστρωση. «Οι κίνδυνοι είναι πολυάριθμοι: για τους επισκέπτες, που κινδυνεύουν να γλιστρήσουν, αλλά και για το μνημείο, του οποίου η κατάσταση κινδυνεύει να επιδεινωθεί πιο γρήγορα», αναφέρει ο Τάσος Τανούλας.
Παρ ‘όλα αυτά, Μανώλης Κορρές, πρόεδρος της επιτροπής για την αποκατάσταση και τη διατήρηση των μνημείων της Ακρόπολης, επίσης αρχιτέκτονας που σχεδίασε και συντόνισε το έργο, παραμένει σταθερός στην άποψή του. «Είμαι απόλυτα ικανοποιημένος με το αποτέλεσμα», είπε σε συνέντευξη τύπου στις αρχές Απριλίου. Ζητά από όλους να διαμορφώσουν γνώμη όταν τελειώσουν οι εργασίες.
«Μέχρι στιγμής, ο Κορρές έχει επιτύχει μόνο τα μισά από τα σχέδιά του: θέλει να καλύψει σχεδόν ολόκληρο το βράχο», προειδοποιεί η Δέσποινα Κουτσούμπα. Εκατοντάδες ιστορικοί υπέγραψαν μια αναφορά ζητώντας τη διακοπή των εργασιών. Βασικά, όλοι υποπτεύονται ότι αυτό το κάπως μεγαλομανές έργο έχει μόνο έναν σκοπό: την αύξηση του ποσοστού επισκέψεων και, συνεπώς, τον αριθμό των εισόδων στον χώρο … αψηφώντας την Ιστορία, ακόμη και τους κανόνες της Unesco.
Πράγματι, ο οργανισμός του ΟΗΕ που είναι υπεύθυνος για την πολιτιστική κληρονομιά έπρεπε να είχε ειδοποιηθεί πριν από την εκτέλεση των εργασιών.
Ερωτηθείσα από την Liberation, η διευθύντρια της Unesco, Mechtild Rössler, επιβεβαιώνει ότι «έλαβε πληροφορίες από τρίτους σχετικά με τις εργασίες που πραγματοποιήθηκαν σε αυτό το μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς». Συνεπώς σχετικά με τις εργασίες που πραγματοποιήθηκαν, ακόμη και η ΟΥΝΕΣΚΟ φαίνεται να ήρθε αντιμέτωπη με τετελεσμένα γεγονότα. Με τον κίνδυνο να καταστραφεί για πάντα η Ακρόπολη.
ΠΗΓΗ: Liberation, Fabien Perrier
ΠΗΓΗ
0 Σχόλια